Andrzejki
Kiedy wieczór andrzejkowy
rzuci na nas swoje czary,
wróżbie wierzyć jest gotowy,
każdy nawet niedowiarek.
W ostatnim dniu listopada,
powróżyć sobie wypada,
powróżyć czymkolwiek, warto;
wyciągniętą z talii kartą,
butami, stopionym woskiem,
by przyszłość poznać choć troszkę.
Wyśmienita jest zabawa,
Andrzejkowa we wróżenie,
trzeba jednak ją traktować
z lekkim oka przymrużeniem.
Andrzejki obchodzone są w Polsce w nocy z 29 na 30 listopada w wigilię Świętego Andrzeja. Pierwsze wzmianki o obrządkach andrzejkowych w Polsce zostały znalezione już w XVI wieku. Marcin Bielski opisał to święto w jednej ze swoich sztuk pt. "Komedyja Justyna i Konstancyjej", a tym samym na trwałe zapisał się na kartach historii polskiej.
Jednak historia andrzejek sięga czasów starożytnych. Za kolebkę tradycji andrzejkowej powszechnie uważana jest starożytna Grecja. W państwie tym dusza zmarłego była czczona i uważana za świętość. Przypisywano jej także ogromne zdolności. Według wierzeń po śmierci dusza ludzka zyskiwała zdolność jasnowidzenia, a tym samym mogła wpływać na świat rzeczywisty. Grecy pragnąc poznać tajniki własnej przyszłości, korzystali z pomocy dusz zmarłych, które obdarowywały ich proroczymi snami.
W chrześcijańskiej Europie patronem tego święta został uznany Święty Andrzej. Był to jeden z dwunastu Apostołów Jezusa. Obecnie jest uznawany za patrona Grecji, Rosji, Hiszpanii, Szkocji oraz Sycylii.
Dawniej wróżby andrzejkowe traktowane były niezwykle poważnie. Właśnie wtedy dziewczęta mogły uchylić rąbka tajemnicy dotyczącej ich przyszłego zamążpójścia. Najbardziej znane wróżby to lanie wosku, wróżenie za pomocą butów, obieranie jabłek i poznawanie pierwszej litery przyszłego męża z kształtu obierek, przebijanie szpilką papierowych serc z imionami. Andrzejki do tej pory są nocą, która kojarzy nam się z magią, wróżeniem i tajemniczymi obrzędami. Dzisiaj jest to wesoła zabawa, na którą patrzymy z przymrużeniem oka, a wróżą sobie wszyscy – dzieci i dorośli, dziewczęta i chłopcy.
Pamiętając o tych ludowych tradycjach i obrzędach, w tym roku zapraszamy na wirtualne andrzejki. Przenieśmy się w świat magii, ale traktujmy przepowiednie w sposób żartobliwy.
https://view.genial.ly/5fc01f407658a00d845964e4/interactive-content-andrzejki
Źródło:
https://www.wiersze.co.pl/andrzejki
http://www.kronikiwsi.powiatgostyn.pl/TRADYCJA__ANDRZEJKOWA,9240.html
https://andrzejki.nocowanie.pl/tradycje-andrzejkowe.html
Opracowały i zredagowały: Ewelina Kapica - Policha i Sylwia Dobrzyńska